(AA) – Türk tırlarından Avrupa’ya geçiş ücreti alınması uygulamasına karşı açılan dava yarın Avrupa Adalet Divanında görülecek.
İstanbul Lojistik Hiz. Taş. ve Tic. Ltd. Şti’nin, Macar Ulusal Vergi ve Gümrük İdaresi aleyhine açtığı davada, Macaristan’ın geçiş belgesinden ücret almasına karşı çıkan şirkete verilen cezaya itiraz ele alınacak. Türkiye ve ilgili kuruluşlar, Macaristan’ın aldığı geçiş ücretinin AB-Türkiye anlaşmalarına aykırı olduğunu savunuyor.
Lüksemburg’taki davaya, şirketin üyesi olduğu Uluslararası Nakliyeciler Derneğinin (UND) yanı sıra Ekonomi Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, AB Bakanlığı, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) ve İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) yetkilileri gözlemci olarak katılacak.
“Geçiş ücreti rekabet gücümüzü azaltıyor”
UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türk tırlarından özellikle Bulgaristan, Romanya ve Macaristan’dan geçerken geçiş ücreti alındığını, bu uygulamanın taşımayı pahalılaştırdığı için Türk ürünlerinin Avrupa’daki rekabet gücünü zayıflattığını söyledi.
Bulgaristan’a 84, Romanya’ya 236, Macaristan’a 438 avro geçiş ücreti ödendiğini kaydeden Şener, AB-Türkiye Gümrük Birliği Anlaşmasına aykırı olduğu gerekçesiyle uygulamaya itiraz ettiklerini kaydetti.
2014 yılında Macaristan’ın 438 avroluk geçiş ücretini ödemediği için bir tır şoförüne 2 bin 400 avroluk para cezası verildiğini kaydeden Şener, bu cezayı ilgili anlaşmalara aykırı olduğu için davaya dönüştürdüklerini, Macaristan’daki yerel mahkemenin de konuyu Avrupa Adalet Divanına taşıdığını aktardı.
Bunun üzerine Avrupa Adalet Divanının üye ülkeler ile AB Komisyonuna görüş sorduğunu belirten Şener, “Macaristan ve İtalya benzer görüşleri yazdılar ancak AB Komisyonu net olarak, Türk tarafının tezlerinin doğru olduğunu, alınan ücretlerin taşımayı pahalılaştırdığını ve dolaysıyla malların serbest taşınması taahhüdüne uymadığını yazdı. Yarın duruşma var ve AB Komisyonunun da anlaşmaların bekçisi olma durumu var. Komisyon hukukçularını gönderiyor. Türk tarafının Türk, Macar ve Avusturyalı avukatları var.” dedi.
Davayı “tarihi” olarak niteleyen Şener, AB Komisyonunun değerlendirmesinin, büyük oranda mahkemenin kararını etkilemesini beklediklerini sözlerine ekledi.
Süreç
UND ve TİM, ilgili bakanlıkların desteğiyle, Macaristan, Avusturya, Bulgaristan, Slovenya, İtalya, Romanya, Yunanistan’a karşı Türk tırlarına uyguladıkları kota ve tarifeler nedeniyle kapsamlı bir mücadele başlattı. Böylece, ikili veya transit geçiş belgesi kotaları, geçiş belgesi ücretleri, profesyonel sürücü vizesi işlemlerindeki karmaşıklık, maliyetler ve kalış süresi kısıtlamaların kaldırılması amaçlandı.
Haziran 2015’te AB Komisyonuna gönderilen şikayet dosyasında, söz konusu kısıtlamalar nedeniyle Almanya ve diğer ülkelerle yapılan ticaretin ciddi zarar gördüğü belirtildi.
AB Komisyonu da, Temmuz 2015’te yayınladığı Türkiye-AB Karayolu Yük Taşımacılığı Anlaşması Etki Analizinde, sadece geçiş belgesi kotaları nedeniyle Türkiye ve AB arasındaki ticaretinin yılda 3,5 milyar avro kaybettirdiğine vurgu yapıldı.
Türkiye’nin en büyük ticaret partneri Almanya güzergahında taşımaları engelleyen kota kaynaklı sorunlara karşı yerel düzeyde idari davalar açılmaya başlandı. Konu ilk olarak, Macaristan ve Avusturya’da mahkemelerin gündemine geldi.
Macaristan’daki davada, anlaşmaya varılamaması üzerine davanın Avrupa Adalet Divanına taşınmasına karar verildi. Adalet Divanı da Ocak 2016’da, Türkiye’nin yanı sıra üye ülkeler ve AB Komisyonundan görüş istedi.
Davanın, Türkiye’nin dış ticaret performansının hedeflenen rekabetçi düzeye erişebilmesine katkı sağlamasının yanı sıra, Türkiye-AB Ortaklık ilişkisinin tüm kazanımlarının hayata eksiksiz olarak geçirilmesinin önündeki engellerin de nihai olarak kaldırılmasının önünü açabileceği öngörülüyor.