İSTANBUL (AA) – MUTLU DEMİRTAŞTAN – UEFA Avrupa Ligi kupasının sahibi, İngiltere’nin Liverpool ve İspanya’nın Sevilla takımları arasında İsviçre’nin Basel şehrinde yarın oynanacak finalle belli olacak.
1955’te Fuar Şehirleri Kupası olarak başlayan, 1971’den itibaren UEFA Kupası, 2009’da ise yeni formatıyla UEFA Avrupa Ligi adını alan organizasyonun bu sezonki finali St. Jakob-Park’ta oynanacak.
En çok kazanan Reyes
İspanyol Jose Antonio Reyes, UEFA Kupası’nı 4 kezle en fazla kazanan futbolcu olarak dikkati çekiyor.
Bu sezon da Sevilla’nın kadrosunda bulunan ve 5. defa aynı kupayı kaldırmayı hedefleyen Reyes, Atletico Madrid ile 2010 ve 2012, Sevilla ile 2014 ve 2015’te mutlu sona ulaştı.
İngiliz Ray Clemence, İtalyan Giuseppe Bergomi ve Nicola Berti ile Portekizli Beto, UEFA Kupası sevincini üçer kez yaşadı.
Bergomi ve Berti, kupayı 1991, 1994 ve 1998 yıllarında Inter formasıyla kaldırdı. Clemence, 1973 ve 1976 yıllarında Liverpool formasıyla, 1984’te de Tottenham takımıyla kupaya uzandı.
Sevilla’nın kupayı alması halinde 4. kez bu başarının altına adını yazdıracak kaleci Beto ise 2011’de Porto, 2014 ve 2015’te Sevilla ile şampiyonluk gördü.
En çok forma giyen oyuncu Bergomi
UEFA Kupası’nda en çok forma giyen oyuncu, İtalyanların unutulmaz ismi Giuseppe Bergomi oldu.
Bergomi, Inter formasıyla 96 UEFA Kupası maçına çıktı. Frank Rost, Werder Bremen, Schalke 04 ve Hamburg formalarıyla 90 maçla ikinci, Yunan forvet Dimitris Salpingidis ise PAOK ve Panathinakos formalarıyla 76 maçla üçüncü sırada yer aldı.
İlk gol Güney Afrikalı futbolcudan
Uluslararası Fuar Şehirleri Kupası adı altında 1955’te başlayan organizasyonun ilk maçı 4 Haziran 1955’te İsviçre’de Charlton ile Basel arasında oynandı.
Charlton’ın 5-0 kazandığı bu maçta kupanın ilk golünü de İngiliz takımının Güney Afrikalı oyuncusu Eddie Firmani attı.
Turnuvanın ilk hat-trick’ini Arsenal’ın forveti Cliff Holton yaptı. 1971’de UEFA Kupası adı altında düzenlenen ilk kupayı İngiliz takımı Tottenham müzesine götürdü.
Başlangıçta iki ayaklı finallerle oynanan kupada, 1998’den itibaren tarafsız sahada yapılan tek maçlı finallere dönüldü. Paris’teki Parc des Princes Stadı’nda Inter ve Lazio arasında oynanan bu finali Inter takımı 3-0 kazandı.
En golcüsü Larsson
UEFA Kupası tarihinin en çok gol atan oyuncusu İsveçli Henrik Larsson oldu.
Feyenoord, Celtic ve Helsingborgs takımlarıyla çıktığı maçlarda eleme karşılaşmaları dahil 40 golle turnuvanın gelmiş geçmiş en golcü futbolcusu olan İsveçli santrforu, 33 golle Hollandalı Klaas Jan Huntelaar ve 31 golle Kolombiyalı Radamel Falcao izledi.
Bir sezonda en çok gol atan Falcao
Son olarak Chelsea’de kiralık oynayan Monaco futbolcusu Falcao, 5 sezon önce Porto formasıyla attığı 17 golle, UEFA Kupası tarihinde bir sezon içinde en fazla gol atan oyuncular listesinde ilk sırada yer alıyor.
Kolombiyalı futbolcu Falcao, 2010-2011 sezonunda oynadığı 14 maçta fileleri 17 kez havalandırıp büyük bir başarıya imza attı.
Alman Jürgen Klinsmann ise 1995-96 sezonu finalinde, Fransa’nın Bordeaux takımını toplamda 5-1’lik averajla yenerek şampiyon olan Bayern Münih’in, o sezon attığı 32 golün 15’ini kaydetmişti.
1980-81 sezonunda kupayı kazanan Ipswich Town’ın santrforu John Wark ise 14 gol atarak bir sezonda en çok gol atan üçüncü oyuncu olarak dikkati çekti.
En çok kazanan teknik direktör Trapattoni
UEFA Kupası’nı en çok kazanan teknik direktör 3 kezle İtalyan Giovanni Trapattoni oldu.
Trapattoni, Juventus’un başında 1976-1977, 1990-1991 ve 1992-1993 sezonlarında kupayı kazanma başarısı gösterdi.
İspanyol Luis Molowny, 1984 ve 1985’te Real Madrid’i 2 kez üst üste şampiyonluğa taşıdı. Juan de Ramos, Sevilla’nın başındayken 2 yıl üst üste (2005-2006 ve 2006-2007) takımını UEFA Kupası şampiyonu yaptı.
Sevilla’nın şu anki teknik direktörü Unai Emery de 2013-2014 ve 2014-2015 sezonlarında takımını şampiyonluğa ulaştırdı. Emery, Sevilla’yı bu yıl da şampiyon yapması halinde Trapattoni’nin rekorunu egale edecek.
5 gol birden atan futbolcular
UEFA Kupası’nda bir maçta 5 gol birden atan 4 futbolcu yer alıyor.
1971-1972 sezonunda Eintracht Braunschweig, Glentoran’ı 6-1 yenerken, Ludwig Bründl 5 gol birden atarak tarihe geçti.
Bu rekoru daha sonra 15 Eylül 1976’da 12-0 biten Derby County-Finn Harps maçında yine 5 gol kaydeden Derby County takımından Kevin Hector, 1984-1985 sezonunda Ajax formasıyla Lüksemburg’un Red Boys Differdange takımına 5 gol atan Marco van Basten, 1992’de de Napoli’nin Uruguaylı oyuncusu Daniel Fonseca, Valencia’ya 5 gol atarak rekora ortak oldu.
14-0’lık rekor
UEFA Kupası’nın en farklı galibiyetini Hollanda’nın Ajax takımı, Lüksemburg’un Red Boys Differdange ekibini 14-0 yenerek elde etti.
1984-1985 sezonundaki eşleşmenin Lüksemburg’da oynanan ilk karşılaşması ise 0-0 sona ermişti.
İki maçta toplam 21 gol
Bir başka Hollanda takımı Feyenoord ise kupada bir eşleşmede en çok gol atan ekip olarak rekor kırdı.
Feyenoord, 1972-1973 sezonunda Lüksemburg takımı Rumelange ile yaptığı iki maçta 21 gol atarak kırılması zor bir rekora imza attı.
Hollanda ekibi, ilk maçı 9-0, rövanşı da 12-0 kazanarak bir üst tura çıkmayı başardı.
UEFA Kupası istatistikleri
UEFA Kupası’nın 1971’den bu yana dikkat çeken istatistikleri şöyle:
En çok kazanan kulüpler:
Sevilla 4 kez (2005/06, 2006/07, 2013/14, 2014/15)
Inter 3 kez (1990/91, 1993/94, 1997/98)
Juventus 3 kez (1976/77, 1989/90, 1992/93)
Liverpool 3 kez (1972/73, 1975/76, 2000/01)
En çok kazanan futbolcular:
Jose Antonio Reyes 4 kez (Atletico Madrid-2009-10, 2011-12, Sevilla-2013/14, 2014/15)
Ray Clemence – 3 kez (Liverpool-1972/73, 1975/76, Tottenham-1983/84)
Giuseppe Bergomi – 3 kez (Inter-1990/91, 1993/94, 1997/98)
Nicola Berti – 3 kez (Inter-1990/91, 1993/94, 1997/98)
Beto – 3 kez (Porto-2010/11, Sevilla-2013/14, 2014/15)
En çok kazanan teknik direktörler:
Giovanni Trapattoni – 3 kez (Juventus 1976/77, 1990/91, 1992/93)
Juande Ramos – 2 kez (Sevilla 2005/06, 2006/07)
Luis Molowny – 2 kez (Real Madrid 1984/85, 1985/86)
Unai Emery – 2 kez (Sevilla 2013/14, 2014/15)
En çok kazanan ülkeler:
İtalya 9, İspanya 9, İngiltere 7, Almanya 6, Hollanda 4, Portekiz 3, İsveç 2, Rusya, 2, Belçika 1, Türkiye 1, Ukrayna 1.
En çok forma giyen oyuncular:
Giuseppe Bergomi (Inter): 96
Frank Rost (Werder Bremen, Schalke 04, Hamburg): 90
Dimitris Salpingidis (PAOK, Panathinaikos): 76
En çok gol atan oyuncular:
Henrik Larsson (Feyenoord, Celtic, Helsingborgs): 40
Klaas-Jan Huntelaar (Schalke 04): 33
Falcao (Porto, Atletico Madrid): 31
Bir sezon içinde en fazla gol atan oyuncular:
Falcao (Porto 2010/11): 17
Jürgen Klinsmann (Bayern Münih, 1995/96): 15
John Wark (Ipswich Town, 1981/82): 14