Ülkemiz Türkiye’de sosyal güvenlik alanında kısa bir süre önce yapılan bazı düzenlemeler Belçika’da yaşayan sigortalılarımızı doğrudan ilgilendirmektedir. Sözkonusu değişikler aşağıda belirtilmiştir:
Bir yıldan az hizmet süreleri: Türkiye’de geçen bir yıldan daha azhizmet sürelerine hiçbir şekilde aylık bağlanmamaktadır. Yapılan değişiklik ile ülkemizde bir yıldan az hizmet süresi olan sigortalılartalep etmeleri durumunda bu sürelerini yurtdışı borçlanma işlemlerinde kullanabileceklerdir.
Örnek: 01/11/1978-31/07/1979 tarihleri arasında Türkiye’de sigortalı olarak 270 gün çalışması olan sigortalı artık ister ise bu sürelerinin üzerine yurtdışı borçlanması yaparak aylık bağlatabilecektir.
Daha önceki uygulamada bir yıldan az sürelere hiçbir şekilde aylık bağlanmıyordu.
Tek taraflı bağlanan malullük aylıkları: Belçika – Türkiye sosyal güvenlik sözleşmesine göre malul aylıkları tek taraflı bağlanmaktadır. Belçika’dan malul aylığı bağlanırken Türkiye’deki süreler Belçika sigorta kurumuna bildirildiğinden sigortalıya ayrıca SGK’dan malul aylığı bağlanmamaktadır. Daha önceki uygulamada Belçika’dan malül aylığı alan sigortalılar, SGK’dan yaşlılık aylığı bağlatmak için Belçika’dan normal emeklilik yaşını, yani 65 yaşını beklemeleri gerekiyordu.
Yapılan değişiklik ile malüllerin 65 yaşını bekleme şartı kalkmıştır. Sigortalının başvurması durumunda SGK, Belçika’dan normal yaşlılık aylığı bağlanmasını beklemeden aylık işlemlerine başlayacaktır.
Sigortalının yeterli sigorta süresi bulunması durumunda yaşlılıkaylığı bağlanacaktır. Süresi yetersiz olan sigortalılar ise bu sürelerini yurtdışı borçlanması ile tamamlayabileceklerdir.
Örnek :Belçika’dan malül aylığı talebinde bulunan bir sigortalının01/04/1983-31/12/1992 tarihleri arasında BAĞ-KUR’a tabi 3510 günlük hizmeti, Belçika’dan malül aylığı bağlanırken Belçikasigortasına bildirilmektedir. Bu süreler karşılığı ayrıca SGK’danmalül aylığı bağlanmamaktadır.
Ancak sigortalının talep etmesi durumunda SGK, sigortalının Belçika’dan normal emekli olmasını beklemeden 3510 günlük hizmeti karşılığı yaşlılık aylığı bağlayacaktır.
Veya sigortalı 3510 günlük hizmet süresinin üzerine yurtdışıhizmet borçlanması yapabilecektir.
Çakışan prim ödeme süreleri: Aynı tarihlerde hem Türkiye’de hem de Belçika’da geçen sigorta süreleri, denetime yetkili denetim ve kontrol yetkililerinin tespit raporları dışında iptal edilmeyecektir.
Örnek 01/01/1981-31/12/2010 tarihlerinde hem Türkiye’de hem de Belçika’da hizmet süresi bulunan sigortalının bu hizmet süreleri iptal edilmeyecektir.
Çakışan bu süreler iptal edilmediğinden SGK’dan aylık bağlama işlemlerinde dikkate alınacaktır.
Metin Tosun
T.C. Brüksel Çalışma Müşaviri