(AA) – Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin liderleri, Rusya’yı Suriye’deki saldırılarından dolayı kınasa da İtalya’nın itirazı nedeniyle herhangi bir yaptırım kararı almadı.
AB ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getiren AB Liderler Zirvesi’nin ilk gün oturumları sona erdi.
Zirvede ilk olarak, sınır güvenliği ve Afrika ülkeleri ile yapılacak anlaşmalar temelinde sığınmacı konusu ele alındı. En önemli kısmı oluşturan akşam yemeğinde ise gündem, ağırlıklı olarak Rusya oldu. Liderler yemekte, AB’nin Rusya ile ilişkileri ve Moskova’nın Suriye, Ukrayna ve Balkanlar’daki rolünü konuştu.
Rusya’nın saldırıları “şiddetle” kınandı
Beklendiği gibi Suriye konusunda yayımlanan sonuç bildirgesinde Rusya, saldırılarından dolayı kınandı.
Metinde, “AB Konseyi, Suriye rejimi, müttefikleri ve özellikle de Rusya’nın Halep’teki sivillere dönük saldırılarını şiddetle kınar. Onları (Suriye rejimi ve Rusya), mezalime son vermeye, Halep ve ülkenin geri kalanına engelsiz bir şekilde insani yardımın ulaşmasını temin etmek için acilen gerekli adımları almaya çağırır.” ifadeleri kullanıldı.
Bildirgede, Suriye’de çatışmaların durdurulması ve Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde siyasi geçiş sürecine devam edilmesi de istendi.
Metinde, “Uluslararası insani yardım ve insan hakları kanunlarını ihlal edenler, sorumlu tutulmalı.” değerlendirmesinde bulunuldu.
“Yaptırım”ın iması var, kendisi yok
Ayrıca, “Mevcut mezalimin devam etmesine bağlı olarak AB, tüm seçenekleri değerlendiriyor.” ifadesi kullanılarak yaptırım imasında bulunulsa da metinde “yaptırım” kelimesine yer verilmedi.
Gün içinde basına sızan taslakta yer alan “Beşşar Esed ile yakın ilişkisi olan Rus şirket ve kişilere karşı yaptırım tehdidi” ibaresi sonuç bildirgesinden çıkarıldı. Bu durumun, Rusya ile iyi ilişkileri olan İtalya’nın yaptırımlara karşı çıkmasından kaynaklandığı belirtildi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’den, bölgedeki önemli aktörlerle siyasi geçiş süreci ve savaş sonrası Suriye’de uzlaşı ve ülkenin yeniden inşasına ilişkin hazırlığı ele alması talep edildi.
Liderlerin, Rusya konusundaki tartışmada, terörle mücadele çabaları, dezenformasyon ve siber saldırılar da masada yer aldı.
“Rusya’nın stratejisi AB’yi zayıflatmak”
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, düzenlediği basın toplantısında, Rusya’yı eleştirerek, “Liderler, hava sahası ihlalinden siber saldırılara, AB’deki siyasi süreçlere müdahale ve ötesine uzanan her türlü Rus düşmanlığına değindi. Bu örnekler, Rusya’nın stratejisinin AB’yi zayıflatmak olduğunu açıkça gösteriyor.” dedi.
Amaçlarının Rusya ile gerilim yaşamak olmadığını söyleyen Tusk, “Biz sadece Rusya’nın atmış olduğu adımlara tepkimizi gösteriyoruz. Elbette ki AB, her zaman diyaloğa girmeye hazır ancak değerlerimizden ve prensiplerimizden ödün vermeyeceğiz.” diye konuştu. Tusk, bu konuda birlik içinde olma konusunda mutabık kaldıklarını da ifade etti.
– “Yaptırımlar işe yaramaz”
Rusya’ya yaptırım uygulanmasına karşı çıkan İtalya Başbakanı Matteo Renzi ise ekonomik yaptırımların Rusya’yı barış antlaşması yapmaya zorlayamayacağını öne sürdü.
Renzi, “Suriye’de barışın sağlanması için her şeyi yapmamız lazım ancak bunun Rusya’ya karşı daha fazla yaptırımla ilişkilendirilmesini hayal etmek zor.” açıklamasında bulundu.
Zirvenin bugünkü oturumlarında, AB-Kanada Kapsamlı Ekonomik ve Ticaret Anlaşması (CETA) ele alınacak. CETA’ya, Belçika’daki bölgesel yönetimlerden Valonya karşı çıktığı için bu ülkenin federal yönetimi onay veremiyor. AB, anlaşmanın reddedilmesi durumunda birliğin ticaret konusunda yumuşak gücünü kaybedeceğini savunuyor.
