Toplumumuzun büyük bir bölümünün müptelası olduğu sigara hakında, bugüne kadar en çok yazılıp çizilen ve konefranslar düzenlenen bir konu olmasına rağmen, etrafımızda çok sayıda insanın sigara kullandığını görüyoruz; Sigara ve sebep olduğu zararları, günümüz en büyük sağlık sorunlarından biri. Peki sigarayı bu kadar zararlı kılan şey nedir ?
Sigara içerdiği nikotin, katran ve diğer zehirli gazlar sebebiyle insan bedeninde toksik etki yaratmaktadır. Özellikle katranın içeriğinde 4500 civarında insan vücudu için zehirli kimyasal bileşik bulunmaktadır. Bu kimyasal bileşiklerden 40 kadarının ‘kesinlikle’ kansere yol açabileceği bilim adamları tarafından 90’lı yıllarda tespit edilmiştir. Diğer yandan sigaranın içerisinde bulunan ve esas bağımlılık yaratan madde nikotin ise tarih boyunca “zehir” olarak kullanılmıştır. Her ne kadar sigarada bir insanı direk öldürecek kadar nikotin bulunmasa da, yeterli miktarda nikotin alan bir insan birkaç saat içerisinde ölebilir. Nikotin beyindeki hayatı fonksiyonları düzenlemekle sorumlu olan bölgedeki nöronların gereksiz hareket etmesine sebep olur ve kişide bir ‘haz ve zevk alma’ hissi uyandırır. Bu his, her ne kadar eroin ve kokain içen bağımlılarınki kadar yüksek değilse de sigarayı tekrar ve tekrar içme isteği uyandırır.
Peki sigarayı neden bırakmalıyız ? çünkü sigara sağlığa zararlıdır. Nedir bu zararlar ?
Şüphesiz, sigaranın ilk hedefi ağız, nefes borusu ve dolayısıyla akciğerlerdir. Akciğerlerde oluşan astım, kronik bronşit gibi rahatsızlıkların %80’i sigaradan kaynaklanmaktadır. Akciğerlerin süngerimsi yapısı sebebiyle toksik maddelerin çoğu burada toplanırlar. Akciğer kanserine yakalanma riski çok ama çok yüksektir. İstatistikler, akciğer kanseri vakalarının %95’inin sigara içtiğini ortaya koymuştur.
Sigara, zamanla damarlarda daraltma ve tıkanıklığa sebep olur. Damar sertliğini hızlandırır. Damar tıkanıklığı ya da daralması sebebiyle kalp krizi sonucu doğurabilir.
Sigara içen insanların beyin kanaması riski %50 daha fazladır. Bunun sebebi beyinin yeterli miktarda oksijenle beslenemeyip, beyine gelen damarlarda oluşan daralma sonucu beyinde oluşan baskıdır.
Sigara kalbe giden damarları oldukça hızlı bir şekilde tıkar. Kalbe gelen ve giden damarların daralmasıyla birlikte kalp olağandan çok daha fazla çalışır ve kriz riski artar.
Sigara içen kadınlarda hamilelik zorlaşır. Düşük riski oldukça artar. Erken doğum ise en beklendik senaryodur. Rahim ve yumurtalık kısırlığı ile erken menopoz ve rahim kanseri riski oldukça yüksektir. Sigara içen erkeklerde ise sperm sayısı azalır. Spermlerin sağlıklı olmaması sebebiyle sağlıklı bir gebelik gerçekleşmeyebilir. İktidarsızlık, sigara içen erkeklerde normale göre %40 daha fazla görülmektedir
Ağız kanseri vakalarının ‘tamamının’ sorumlusu sigaradır. Yemek borusu kanserlerinin ise %90’i sigaradan kaynaklanmaktadır.
Zararlarının daha tamamını sayamadığımız sigaranın faydasının olduğunu kimse söylemiyor.O halde mantıklı düdünecek olursak; sağlığımıza çok zararlı olan, bütçemize ciddi zararlar veren,ve çocuklarımızın kullanmasını istemediğimiz sigarayı en kısa zamanda bırakmak en akıllıca bir davranış olacağı kanatindeyim.
Sigarasız ve sağlıklı günler dilerim.
Dr Abdülkadir Kara
