Lozan Anlaşması’nın 96. yıldönümü

featured
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisinde 23 Ağustos 1923’te onaylandı.

Lozan Barış Antlaşması, 1. Dünya Savaşı sonucunda 24 Temmuz 1923’te İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace’ta imzalandı. Anlaşma 23 Ağustos 1923’te, II. TBMM tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi.

Belli başlı öteki olaylar

19 Ağustos

1829- Profesör Parrot ile beraberindeki grup, Ağrı Dağı’nın zirvesine ilk kez tırmanmayı başardı.

1915- 8 Ağustos’ta Anafartalar Grubu Komutanlığı görevini yürüten Mustafa Kemal’e aynı zamanda 16. Kolordu Komutanlığı görevi verildi.

1915- Tevfik Fikret 48 yaşında Rumelihisarı’ndaki evi ”Aşiyan”da yaşama gözlerini yumdu.

1920- Süleyman Necati Güneri, ”Matbuat ve İstihbarat Müdüriyeti Umumiyesi”ne genel müdür oldu.

1922- Bir Türk birliği, taarruzun yönü konusunda yanıltmak amacıyla Yunanlılara Ortanca’da taarruz düzenledi.

1927- Ortodoks kilisesi Sovyet yönetimini tanıdı.

1934- Hitler, meclisin kararıyla ”Führer” ilan edildi.

1936- İspanyol yazar Frederico Garcia Lorca, Granada’da milliyetçiler tarafından kurşuna dizildi.

1939- İstanbul’da pasif savunma tatbikatı yapıldı.

1945- Tevfik Fikret’in ”Aşiyan” (Kuş Yuvası) adını verdiği evi, müze olarak düzenlendi ve şairin 30. ölüm yıl dönümünde ziyarete açıldı. ”Edebiyatı Cedide”, ”Hamit” ve ”Fikret” salonları da 1946’da düzenlenerek müzeye eklendi.

1946- Çin’de iç savaş başladı.

1951- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral İzzettin Çalışlar öldü.

1966- Varto’da 6.9 büyüklüğündeki depremde 2 bin 394 kişi hayatını kaybetti.

1974- Rumlar, Kıbrıs’taki ABD elçisi Roger Davies’i öldürdü.

1978- Kariye Müzesi soyuldu.

2005- Foto Muhabirleri Derneği Kurucu ve Onursal Başkanı, emekli Gazeteci Rafet Hüner 66 yaşında Antalya’da vefat etti.

2008- Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, kapatılan Refah Partisi’nin son Genel Başkanı Necmettin Erbakan’ın kalan hapis cezasını ”sürekli hastalık” nedeniyle kaldırdı. Erbakan’ın, 26 Mayıs 2008’de Altınoluk’taki konutunda infaz edilmeye başlanan hapis cezası 23 Eylül 2010’da sona erecekti.

2010- Irak’taki son Amerikan muharip birliği ülkeden ayrılmaya başladı.

2012- Sudan’ın Güney Kordofan eyaletine resmi bir heyeti taşıyan yolcu uçağında iniş sırasında patlama meydana geldi, bir bakanın da arasında bulunduğu 31 kişi öldü.

2012- “Top Gun” ve “Days of Thunder” (Yıldırım Günleri) filmlerinin yönetmenliğini yapan 68 yaşındaki yönetmen Tony Scott, California’da bir köprüden atlayarak yaşamına son verdi.

2013- Filipinler’in orta kesimlerindeki Cebu açıklarında bir feribotun kargo gemisiyle çarpışması sonucu meydana gelen kazada 50 kişi hayatını kaybetti.

2015- Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, haklarında “örgüt kurma”, “hükümeti ortadan kaldırmaya ve görevini yapmasını engellemeye teşebbüs” iddiasıyla yürütülen soruşturma kapsamında tutuklama talebiyle yakalama kararı bulunan ve yurt dışına kaçtıkları belirlenen eski savcılar Zekeriya Öz ile Celal Kara için Adalet Bakanlığından “kırmızı bülten” talebinde bulundu.

2016- Türkiye’nin “ilk milli kazı alanı” unvanına sahip Alacahöyük’teki arkeolojik kazı çalışmalarında yaklaşık 2 bin 300 yıllık gizli geçide ulaşıldı.

2017- İspanya’nın Barselona kentinde turistik bölge Las Ramblas’ta bir minibüsün kaldırıma çıkarak kalabalığın arasına dalması sonucu 13 kişi öldü, 100’e yakın kişi yaralandı. Terör örgütü DEAŞ’ın üstlendiği saldırıyı düzenlediği belirlenen 5 kişi, operasyonla öldürüldü.

2018- Ekonomi yazarı Güngör Uras, Şişli’de tedavi gördüğü özel hastanede hayatını kaybetti. 

20 Ağustos

1462- Cebelitarık, İspanyollar tarafından zapt edildi.

1516- Gaziantep, Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı ordusunca fethedildi.

1922- Türkiye Sosyalist İşçi Fırkası kuruldu.

1937- 9 Eylül Panayırı, İzmir Enternasyonal Fuarı adını aldı.

1940- Sovyet Devrimi liderlerinden Leon Troçki, Meksika’da öldürüldü.

1952- Napoli’de yapılan Avrupa Güzellik yarışmasında Türk güzeli Günseli Başar birinci oldu.

1968- Çekoslovakya, Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı ülkelerince işgal edildi. Aleksandr Dubçek ve öteki liberalleşme yanlısı komünist liderler tutuklandı. Sovyet tankları, Prag sokaklarında halkın direnişiyle karşılaştı.

1974- Magosa’ya 15 kilometre uzaklıktaki Türklere ait Atlılar köyünde Rumlar tarafından yapılan katliam ortaya çıkarıldı. Bir çukura gömülmüş 57 Türk’ün cesedi bulundu.

1988- Irak-İran Savaşı ateşkesle sona erdi.

1990- Türk hafif müziği sanatçısı Ayla Dikmen öldü.

1991- Cumhuriyet gazetesi sahibi ve başyazarı Nadir Nadi 83 yaşında hayatını kaybetti.

1991- Estonya tam bağımsızlık ilan etti.

1998- Maliye Bakanlığı, kapatılan RP’nin mal varlığıyla ilgili incelemeleri sırasında, 1,2 trilyon lira nakit açığı buldu. Kapatılan RP’nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan ve 78 kişi hakkında açılan dava sonucunda, 6 Mart 2002’de Erbakan ”evrakta sahtecilik” suçundan 2 yıl 4 ay hapisle cezalandırıldı.

2012- Ramazan Bayramı’nın ikinci gününde Gaziantep’teki Karşıyaka Polis Merkezi yakınında terör örgütü üyeleri tarafından zaman ayarlı bomba yüklü araç patlatıldı. Olayda 3’ü çocuk 10 kişi öldü, 65 kişi yaralandı. 

2012- Irak’ın El-Hurra televizyonu adına görev yapan Türk kameraman Cüneyt Ünal, Suriye’de kaçırıldı. Ünal’ın görüntüsü, Suriye’nin resmi televizyon kanalı El-Ahbariye’de yayımlandı.

2012- Birleşmiş Milletler’in Suriye’deki gözlemci heyetinin misyonu resmen sona erdi.

2013- Bosna Hersek Devlet Mahkemesi, Bosna savaşı sırasında eski özel Sırp polis teşkilatında görev yapan ve Srebrenitsa soykırımına karışan Duşko Yeviç hakkında 32 yıl, Mendelyev Curiç hakkında ise 28 yıl hapis cezasına hükmetti.

2016- Gaziantep’te sokak düğününde meydana gelen terör saldırısında 34’ü çocuk 54 kişi hayatını kaybetti, 67 kişi yaralandı.

2016- Türkiye Cumhuriyeti ile İsrail Devleti Arasında Tazminata İlişkin Usul Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.

2017- Irak Başbakanı Haydar el İbadi, Telafer’i DEAŞ’tan kurtarma operasyonunun başladığını duyurdu. 

2017- ABD donanmasına ait USS İndianapolis adlı savaş gemisinin enkazı 72 yıl sonra Pasifik Okyanusu’nda bulundu.

2017- Amerikalı komedyen, aktör ve yönetmen Jerry Lewis 91 yaşında hayatını kaybetti.

2018- ABD’nin Ankara Büyükelçiliğine silahla 6 el ateş edildi, olayı gerçekleştirdiği belirlenen 2 zanlı yakalandı.

21 Ağustos

1651- İstanbul halkı ve esnafı Yeniçeri ağalarına isyan etti, bütün çarşılar kapandı.

1911- Leonardo Da Vinci’nin ”Mona Lisa” adlı ünlü tablosu Louvre Müzesi’nden çalındı. Tablo, iki yıl sonra Floransa’da bulundu.

1944- Son Osmanlı Halifesi Abdülmecid, Paris’te öldü.

1959- İstanbul’da yeniden düzenlenen ”Askeri Müze” halka açıldı.

1960- Çanakkale Anıtı törenle açıldı.

1991- Sovyetler Birliği’nde darbeyle görevinden alınan Mihail Gorbaçov, iki gün aradan sonra görevinin başında olduğunu açıkladı.

2011- Türkiye, Ankara’da düzenlenen Dünya Yıldız Kızlar Voleybol Şampiyonası finalinde Çin’i 3-0 yenerek, şampiyon oldu.

2012- Somali’de 21 yıl sonra ilk meclis oluşturuldu.

2013- Suriye’de kimyasal saldırı: Suriye Genel Devrim Konseyi (SRGC), Esed güçlerinin Şam’ın Doğu Guta Banliyösü’ne düzenlediği saldırıda 635 kişinin öldüğünü, yüzlerce kişinin yaralandığını bildirdi. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) ise ölü sayısını bin 100 kişi olarak açıkladı.

2013- Wikileaks’in internet sitesinde yayımlanan ABD ordusuna ait gizli bilgileri sızdırmak suçlamasıyla askeri mahkemede yargılanan er Bradley Manning, 35 yıla mahkum edildi.

22 Ağustos

1703- Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş dönemi padişahlarından II. Mustafa tahttan indirildi.

1910- Japonya, işgal ettiği Kore’yi topraklarına kattı.

1935- Türk Tarihi Tetkik Cemiyetince ilk arkeoloji kazısı Çorum Alacahöyük’te başlatıldı.

1946- Sovyet Rusya’nın Boğazlar’ın savunmasına katılma isteğini Türkiye reddetti.

1965- Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Deniz, ”Kısmet” teknesiyle İstanbul Limanı’ndan 2 yıl 10 gün sürecek dünya turu başlattı.

1972- Ozan ve Gazeteci Orhan Seyfi Orhon 82 yaşında öldü.

1974- Kıbrıs’ta Rumların rehin aldığı 13 Türk gazeteciden 11’i serbest bırakıldı. Adem Yavuz ve Ergin Konuksever’in hastanede olduğu açıklandı. Ancak yaralı olan Adem Yavuz, Adana’da Tıp Fakültesi Numune Hastanesinde 26 Ağustos’ta hayatını kaybetti.

1985- Şair Turgut Uyar 58 yaşında öldü.

1986- Üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 80 yılı siyasi mücadeleyle geçen yaşamına, İstanbul’da 103 yaşında veda etti.

1993- Celal Bayar için doğum yeri olan Umurbey beldesinde yaptırılan anıt mezarı, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel açtı.

2000- Azerbaycan’ın eski Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey, tedavi gördüğü Ankara’da öldü.

2012- Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü üyeliği resmen başladı.

2013- Türkiye’nin altıncı yüz nakli yapıldı. Antalya’da beyin ölümü gerçekleşen Muhittin Turan’ın yüzü 8 saat süren operasyonla alınarak Prof. Dr. Ömer Özkan başkanlığındaki ekip tarafından 54 yaşındaki Salih Üslün’e nakledildi.

2013- ABD’nin iki müttefiki Japonya ve Güney Kore, ilk kez birlikte hava tatbikatına katıldı.

2015 – Milli boksör Busenaz Sürmeneli, kadınlar 75 kiloda Avrupa Gençler Şampiyonu oldu.

2017- Vergi uzmanı, akademisyen ve gazeteci Prof. Dr. Şükrü Kızılot, 59 yaşında Ankara’da vefat etti.

23 Ağustos

634- Dört halifeden ilki Hazreti Ebubekir vefat etti.

1514- Yavuz Sultan Selim (I. Selim) komutasındaki Osmanlı ordusu, Çaldıran’da Şah İsmail’in ordusunu yendi.

1703- Sultan II. Mustafa’nın yerine kardeşi Şehzade Ahmet (III. Ahmet) tahta çıkarıldı.

1921- Yunan ordusu taarruza geçti ve Sakarya Meydan Savaşı başladı.

1923- Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde onaylandı.

1925- Mustafa Kemal, elinde bir ”Panama şapkayla” çıktığı Kastamonu gezisi sırasında ”Şapka ve Kıyafet Devrimi”ni başlattı.

1939- Tekirdağ şarap fabrikası hizmete girdi.

1955- İngiltere’ye Kıbrıs için ilk nota verildi.

1988- Şanlıurfa Havaalanı hizmete açıldı.

2002- Türk sinemasının emektarlarından Sami Hazinses 77 yaşında Haydarpaşa Numune Hastanesi’nde öldü.

2011- Ankara-Konya hızlı tren hattı törenle açıldı.

2011- Futbol Federasyonu, Spor Toto Süper Lig’de 2011-2012 futbol sezonunda play-off sisteminin uygulanmasına karar verdi.

2015- 15. Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye adına yarışan Küba asıllı Yasmani Copello, 48,46 saniyelik derecesiyle Türkiye rekoru kırarak Dünya Şampiyonası’nda erkekler 400 metre engellide finale yükselen ilk milli atlet oldu.

2018 – Yönetmen, tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı Toron Karacaoğlu, Balıkesir’in Edremit ilçesinde vefat etti.

24 Ağustos

MS 79- Pompei, Vezüv yanardağının lavları altında kaldı, 20 bin kişi öldü.

1516- Yavuz Sultan Selim (I. Selim), Mercidabık’ta Memlükleri yendi.

1572- Paris’te, St. Barthelemy Günü’nde IX. Charles, Protestanları hedef alan katliamın emrini verdi. Tarihçilerin tahminlerine göre yaklaşık 50 bin Protestan’ın öldüğü olay, tarihe ”St. Barthelemy Katliamı” olarak geçti.

1851- Osmanlı Hükümeti, Palmer ve Goloschimid şirketleriyle sözleşme imzalayarak borç para aldı.

1899- Arjantinli şair ve yazar Jose Luis Borges doğdu.

1936- Üçüncü Dil Kurultayı başladı.

1949- NATO Antlaşması yürürlüğe girdi.

1954- ABD Başkanı Eisenhower, Komünist Partiyi yasa dışı ilan etti.

1958- Bursa yangınında, tarihi Kapalıçarşı dahil 2 bin ev ve dükkan zarar gördü.

1968- Fransa, Pasifik’teki hidrojen bombası deneyinin ardından ”Nükleer Kulüp”ün beşinci üyesi oldu.

1969- Metin Oktay’ın jübile maçında Fenerbahçe ile Galatasaray 1-1 berabere kaldı.

1991- Sovyetler Birliği’nde Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Komünist Parti’nin feshedilmesini istedi ve parti genel sekreterliğinden istifa etti. Aynı gün Estonya, Letonya ve Ukrayna bağımsızlığını ilan etti. Sovyetler Birliği’nin dağılma süreci başladı.

2004- Bir hastanede akciğer zarında kalınlaşma nedeniyle geçirdiği biyopsi sonrasında kaptığı enfeksiyondan ötürü İbn-i Sina Hastanesine kaldırılan eski bakanlardan Veysel Atasoy öldü.

2007- Kainatın doğumuna ilişkin fizik kuramı olan ”Büyük Patlama” fikrini geliştiren fizikçilerden Amerikalı Ralph Alpher 86 yaşında öldü.

2008- Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te Itek Air’e ait Boeing 737 tipi yolcu uçağı kalkıştan bir süre sonra teknik arıza nedeniyle düştü, 65 kişi hayatını kaybetti.

2011- Futbol Federasyonu, şike davasından dolayı Fenerbahçe Futbol Takımı’nın 2011-2012 sezonunda Avrupa Şampiyonlar Ligi’ne katılamayacağına, yerine Trabzonspor’un dahil edilmesine karar verildiğini duyurdu.

2012- Yargıtay, “molotofkokteyli silahtır” kararını onadı.

2012- ABD Anti-Doping Ajansı (USADA), doping yaptığı gerekçesiyle Lance Armstrong’un 7 Fransız Bisiklet Turu şampiyonluğunu elinden aldı ve sporcuyu ömür boyu pistlerden men etti.

2015- Litvanya asıllı milli sporcu Lasma Liepa, kanoda olimpiyatlara katılma hakkı kazanan ilk Türk sporcu oldu.

2015- 15. Dünya Atletizm Şampiyonası’nda altın madalya kazanan Jamaikalı Shelly-Ann Fraser-Pryce, kadınlar 100 metrede üç dünya şampiyonluğu elde eden ilk isim oldu.

2015- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 104. ve 116. maddelerinin kendisine verdiği yetkiye istinaden, Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar verdi.

2016- İtalya’nın iç kesiminde 6,2 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Merkez üssü Perugia kentinin 76 kilometre güneydoğusu olan depremde 292 kişi hayatını kaybetti.

2016- TSK Müşterek Özel Görev Kuvveti ve Koalisyon Hava Kuvvetleri tarafından Suriye’nin Halep kentine bağlı Cerablus bölgesinin terör örgütü DEAŞ’tan temizlenmesi amacıyla “Fırat Kalkanı” askeri harekatı başlatıldı. 

2017- İzmir’de yürütülen soruşturma kapsamında FETÖ üyesi olduğu iddiasıyla tutuklu bulunan ABD uyruklu din adamı Andrew Craig Brunson, “devletin gizli kalması gereken bilgilerini siyasi veya askeri casusluk amacıyla temin etme”, “Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek” ve “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçlarından da tutuklandı.

25 Ağustos

1481- Beyazıt’a yenilen Cem Sultan, gittiği Kahire’de törenle karşılandı.

1900- Felsefeci Nietzsche öldü.

1944- Fransız II. Zırhlı Tümeni Paris’e girdi. Kentteki Alman askerleri Müttefikler’e teslim oldu.

1965- Türk Sinematek Derneği kuruldu.

1982- Edebiyat Araştırmacısı ve Tarihçi Prof. Dr. Abdülbaki Gölpınarlı, 82 yaşında öldü.

1992- Tiyatro ve sinema sanatçısı Nisa Serezli 64 yaşında vefat etti.

2000- UEFA Şampiyonu Galatasaray, Şampiyon Kulüpler Kupası Şampiyonu Real Madrid’i 2-1 yenerek Süper Kupa’yı kazandı.

2001- İş adamı Üzeyir Garih, Eyüp Sultan Mezarlığı’nda bıçaklanarak öldürüldü.

2012- Ay’a ilk ayak basan kişi olarak tüm dünyada tanınan astronot Neil Armstrong, 82 yaşında hayata veda etti.

2015- Amerika kıtasında düzenlenen otomobil yarışı şampiyonası IndyCar’da mücadele eden Andretti takımının Büyük Britanyalı pilotu Justin Wilson, Pocono Pisti’nde yapılan yarışta geçirdiği kazadan sonra yaşamını yitirdi.

2015- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Genel Başkanı ve Konya Milletvekili, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nu geçici Bakanlar Kurulu’nu kurmak üzere, Başbakan olarak atadı.

2015- Türkiye, ABD’nin DEAŞ’a yönelik hava saldırıları için üslerini kullanmasına izin verdi.

2016- Artvin’in Şavşat ilçesinde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun konvoyunun geçiş güzergahında çatışma çıktı. Güvenlik güçlerinin karşılık vermesi üzerine çıkan çatışmada ağır yaralanan bir jandarma er şehit oldu.

2017- Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında Resmi Gazete’de yayımlanan 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Milli İstihbarat Teşkilatı cumhurbaşkanına bağlandı.

2018- Hindistan’ın Kerala eyaletinde haziran ayında muson mevsiminin başlamasıyla şiddetli yağışların neden olduğu sel ve heyelanlarda ölenlerin sayısının 488 olduğu açıklandı.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Uygulamayı Yükle

Uygulamamızı yükleyerek içeriklerimize daha hızlı ve kolay erişim sağlayabilirsiniz.