Osmanlı Sosyalist Fırkası, 15 Eylül 1910 tarihinde İstanbul’da kurulan ilk Türk sosyalist siyasi partisidir. Partinin kurucusu ve ilk başkanı, Hüseyin Hilmi isimli bir öğretmendir.
Partinin kuruluşu, Osmanlı İmparatorluğu’nda işçi sınıfı hareketinin gelişiminde önemli bir dönüm noktasıdır. Parti, işçi sınıfının haklarını savunmak ve sosyalist bir düzen kurmak için mücadele etmiştir.
Partinin programı, Marksizm-Leninizm’e dayanmaktadır. Parti, işçi sınıfının kurtuluşu için sınıf mücadelesinin gerekli olduğuna inanıyordu.
Parti, yayın organı olarak “İştirak” adlı bir dergi çıkarmıştır. Dergi, işçi sınıfının sorunlarını gündeme getirmeye ve sosyalist fikirleri yaymaya çalışmıştır.
Jön Türklerin 1913’teki askeri darbesinin ardından muhalefet geniş çapta baskı altında tutulmaya başlandı ve Osmanlı Sosyalist Fırkası adına zorlu bir süreç başladı. Hüseyin Hilmi tutuklandı ve 1918 yılına kadar hapis ve sürgün edildi. Bu durum partinin sonunu getirdi.
Osmanlı Sosyalist Fırkası’nın kapatılması, Osmanlı İmparatorluğu’nda sosyalist hareketin gelişimini olumsuz etkilemiştir. Ancak, parti, Türkiye’de sosyalist düşüncenin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır.
Partinin kurulmasından önce, sosyalist partiler ya da gruplar sadece Selanik merkezli Yahudi Sosyalist İşçi Federasyonu ve Halkın Federatif Partisi (Bulgar Kısmı) adındaki Bulgar sol partisi gibi Osmanlı Devleti’nin azınlıkları arasında var olmuştur.
Diğer yandan İstanbul Rum Sosyalist Merkezi, Sosyal Demokrat Hınçak Fırkası ve Ermeni Devrimci Federasyonu da mevcuttu. Osmanlı Sosyalist Fırkası asıl desteğini meclisteki Bulgar ve Ermeni gruplardan almıştır.
Partinin hedefleri arasında şunlar sayılabilir:
- İşçi sınıfının haklarını savunmak
- Sosyalist bir düzen kurmak
- Sınıf mücadelesinin gerekliliğini yaymak
Partinin faaliyetleri arasında şunlar sayılabilir:
- İşçi sınıfı örgütlenmesi
- Sosyalist fikirlerin yayılması
- İşçi sınıfının sorunlarının gündeme getirilmesi
