Bir tanıtım broşürünün sayfalarından birinin üstünde yazan ‘Hayatta önemli olan; doğru zamanda doğru tercihler yapmaktır.’ cümlesini okuduğumda ‘doğru zaman ve doğru tercih’ kısmına takılı kalan zihnim peşpeşe sorular üretmeye başladı. ‘İnsan için doğru zaman ne zaman ?’ ‘Doğru tercih kim ve ne için? ‘Hayatta neleri tercih etme ve seçme şansımız vardır? Neleri artık değiştirme şansımız yoktur?’
Sorular gitgide zihnimde çoğalırken aynı zamanda uzamaya başladığını da farkettim. Sorgulanması gereken ne çok şey varmış hayatta! ‘Yaşadığım sürece en çok sorulan ve sorulacak sorulardan bir tanesi olan ‘İsminiz nedir?’ sorusuna vereceğim cevabı tercih etme şansım olmamışken, hemen peşinden sorulacak olan ‘Ne iş yapıyorsun?’ sorusuna vereceğim cevabı seçme şansım varmıdır?’ ‘Bugün Türkiye’de üniversite sınavına giren ve başarı sıralamasında ilk 10.000 içinde olan öğrencilerden tam 7.000 öğrencinin Tıp tercihi yapması onlar açısından doğru tercihmidir? ’Ve yine geldiğimiz ülke Türkiye’de insanların %60’ının istemediği ve sevmediği bir işte çalışmak zorunda kalmasının sebebi yanlış bir sınav sisteminden dolayımıdır ?’
Bu soruların cevabı elbette kişiye,zamana ve dahi yaşanılan yere göre değişebilir. Hepimizin önüne hayatta belkide nice fırsatlar çıkmış ve biz bunları değerlendirerek içinde bulunduğumuz sosyal statümüzü belirlemişizdir. Ya da hepsini birden cömertce harcamış ve pişmanlığımızla başbaşa kalmışızdır. Bugün yaşadığımız ülke Belçika’da ki en önemli fırsatlardan bir taneside hiç şüphesiz lise son sınıfta okuyan öğrencilerin önlerinde durmaktadır. İşte onlar için zaman gerçekten dogru tercih zamanıdır.
Belçika’da Flamanca eğitim veren üniversitelerde Tıp, Fransızca eğitim veren üniversitelerde Yüksek Mühendislik bölümleri hariç üniversite giriş sınavı olmadığı için liseden mezun olan bir öğrenci istediği bir yüksekokul veya üniversitenin istediği bölümünü tercih edebilmektedir.Bu bölümlerdeki giriş sınavı ise öğrencilerin yoğun ilgisi nedeniyle yapılmaktadır.
Bakanlığın aldığı karar neticesinde yüksekokul ve üniversitelerde 2009 yılından bu yana kredili sisteme geçilmiştir. Toplam 140 kredi puanı ile başladığınız yüksekokul veya üniversitede tercih ettiğiniz bölümde ilk yılda alınan 60 kredi puanı, başarılı olduğunuz takdirde size 120 kredi puanı olarak dönmektedir.Dolayısıyla tercih edilen üniversite veya yüksekokuldaki ilk yıl elde edilen ders başarısı oldukça önem kazanmıştır.
Bundan dolayı, öğrenci ve ailelerimizin bölüm tercihini yaparken ince eleyip sık dokumaları gerekiyor. Yapılan araştırmalara göre Türk, Fas ve Afrika kökenli öğrencilerin ilk yıl bütün derslerden başarılı olma oranı %20 civarındadır. (Ides Niceas-Leuven Üniversitesi). Bununda sebeplerinden bir tanesi yapılan yanlış bölüm tercihleridir. Yine içinde Türk öğrenci yoğunluğunun fazla olduğu bir grupta lise son sınıf öğrencilerine ‘bölüm tercihinizi etkileyen en önemli faktör nedir?’ diye sorulduğunda %95’ i ‘Ailem’ cevabını vermiştir. Ailelerin çocuklarından beklentilerinin sadece doktor,avukat veya mühendis endeksli olmasıda yanlış bölüm terchini tetikleyen unsurların başında gelmektedir.
Burada ailelere tavsiyem şudur ki; Çocuklarınız hayatta çok para kazanacakları meslekleri değil, mutlu olacakları meslekleri yapsınlar. ‘ Biz onlara zengin olmayı değil mutlu olmayı öğretelim.Hayatları boyunca sahip oldukları şeylerin fiyatını değil de kıymetini bilsinler.’
Öğrenci arakadaşlara tavsiyem ise; Ortaokul ve liseden altyapısını almadığınız,kendi fıtrat ve kabiliyetlerinizi tanımadan yaptığınız bir bölüm tercihi sizin bir yılınızı kaybetmenize neden olabilir.Sizler doğru tercih konusunda mutlaka ilgili kişi ve kurumlara danışmalı ve yararlı bilgi ve gerekli desteği almanın yollarını araştırmalısınız. Mezun olacağınız okullardaki veya gideceğiniz üniversitelerdeki yetkili kişilere mutlaka müracaat etmeli ve bölüm dersleri ile alakalı bilinmesi gerekli ne varsa öğrenmelisiniz.Gitmek istediğiniz bölümü bitirmiş ve iş hayatına atılmış meslek sahibi insanlar ve üniversite dernekleri de bu konuda bilgi alınabilecek diğer alternatifler olabilir.
Bu konuyla alakalı yazmaya devam edeceğimi söyleyerek son cümlemi yazmak istiyorum. Ne demişler: ‘Yanlış tercih bir yıl,yanlış meslek kırk yıl (daha fazlasını da pekala söyleyebilirsiniz!) kaybettirir.’