GURBETÇİLER ARTIK PARA GÖNDERMİYOR

Dünya Bankası’nın araştırmasına göre gurbette çalışanların ailelerine gönderdiği para 14 yılda yüzde 90’a yakın azaldı.

Sıkı para politikalarının zorlu yıllarında Türkiye’nin can simidi olarak gördüğü ekonomi kalemi konuşulmuyor bile… 1970’li yıllarda Türkiye’nin ekonomik darboğazlardan çıkmasına yardımcı olan gurbetçi paraları her geçen yıl azalıyor. 10 yıl öncesine kadar haftalık ekonomi bültenlerinde yer alan “Gurbetci döviz giriş rakamlarını” Türkiye duymaz oldu. Dünya Bankası’nın araştırmasına göre gurbette çalışanların ailelerine gönderdiği para 14 yılda yüzde 90’a yakın azaldı.

1998’de 2,8 milyon gurbetçinin Türkiye’ye yaptığı havale 8,2 milyar dolarken, geçen yıl sonunda ise 4,3 milyon gurbetçi 961 milyon dolar gönderdi. Türkiye Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Başkanı Faruk Şen, düşüşü gurbetçilerin yüzde 44’ünün fakirlik sınırında, yüzde 30’unun da işsiz olmasına bağlıyor. Artık gurbetçilerin evlerinin, yaşadıkları ülkede olduğunu da hatırlatıyor.

Faruk Şen, Türkiye Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı olarak gurbetçilerle ilgili bir rapor hazırladıklarını ifade etti. Şen, şu değerlendirmeyi yaptı: “Türkiye’ye gönderilen paranın azalmasında en önem sebep yurtdışında yaşayan Türkiyeli vatandaşların yüzde 44’ünün fakirlik sınırında olması. Yüzde 30’u ise işsiz. Sadece Almanya’da en son ölçülen işsizlik rakamı Türk vatandaşları için 200 bindi. Üçüncü sebep ise gurbetçilerin yüzde 36’sının artık evlerini yaşadıkları ülkede almalarıyla alakalı. Ailece bulundukları ülkede yaşıyorlar.” Şen, Çin ve Hindistan gibi ülkelerdeki para gönderimindeki yükselişin sebebini ise gurbetçiliğin mazisinin Türkiye gibi uzun bir geçmişe dayanmamasına bağlıyor.

Dünya Bankası’nın bankalardan aldığı bilgiler ve OECD verileri esas alınarak hazırlanan raporda, Türkiye’ye gönderilen paradaki düşüşün, Yunanistan’dan dahi fazla olması dikkat çekiyor. Aynı sürede 1, 1 milyon Yunanlının ülkesine gönderdiği para 4, 6 milyar dolardan 632 milyon dolara gerilemiş. Raporda küresel kriz sonrası özellikle Avrupa, Merkez ve Güney Amerika ve Avustralya’dan yapılan havale sayısında 15 milyar azalma olduğu belirtiliyor. Ancak küresel krize rağmen dünya genelindeki para havalesinde büyük bir artış yaşandığı vurgulanıyor. 1970 yılında dünyada 105 milyon gurbetçinin ülkesine gönderdiği para 12, 4 milyar dolardı. 2000’de gurbetçi sayısı neredeyse ikiye katlanarak 204 milyona ulaştı. Yapılan havale tutarı ise 204 milyar dolar oldu. 2012 sonunda ise gurbetçi sayısı 199 milyon olarak ölçülmüş. Bu çalışanların gönderdiği para ise 540 milyar dolar olarak açıklandı.

Raporda uzmanların 250 milyar dolar da kayıt dışı para gönderiminde bulunduğu kaydedildi. Kayıt içi para gönderiminde Çin ve Hindistanlı gurbetçilerin başı çektiği gözleniyor. Nitekim 11, 5 milyon Hindistanlı gurbetçi ülkelerine bankalar aracılığı ile 71 milyar dolar gönderirken, 8, 3 milyon Çinli gurbetçi 62 milyar dolarlık havale yaptı. Ardından Meksika, Filipinler, Nijerya ve Mısır geldi. Bu ülkeleri Fransa izledi.