“İnsanlar öğrenme dürtüsüyle doğarlar. Öğrenmeye karşı merak ve bundan duyulan zevk insanın doğasında vardır. Bunlar bebeklikten başlayarak zamanla yok edilir.” (W.E.Deming)
İlk adım diyalog kurma
Büyüklerimize saygı değerinin bütün hücrelerimize islendiği için bir türlü gerekli konuşmayı yapmayan/yapamayan biz gençler de büyüklerimiz kadar hatalıyız bence.
Zamanında bütün zorluklarla boğuşan büyüklerimiz ‘bizim çektiklerimizi çekmesinler okuyup rahat etsinler, büyük yerlere gelsinler’ diye çok nayifce düşünmeleri aslında gayet normal.
Ama unuttukları çok önemli birşey var oda biz gençlerin düşünceleri ve istekleri.
Zorla guzellik olmaz. Gercekten iyiliğini istiyorsanız oturup devamli cocuklarinizla/gençlerle konuşmaniz gerekir, ne istediklerini öğrenip ona göre yol göstermeniz gerekir, kendi isteklerinize/hayallerinize gmre değil yani.
Ve unutmayın ki siz nasıl zamanında düştüğünüz yerden daha güçlü kalktınız ise aynısınının bizlerinde başına gelmesi gerekir. Biz gençler düştüğümüz zaman ise ‘bak ben sana demiştim beni dinlemeliydin’ cümleleri bizlerin yalnız his etmemizi sağlayacak ve bir sonra ki seferlerde cesaretsiz kılacak iken, ‘biz de zamanında böyle düştük ve daha güçlü kalktık, bu şekilde hayatı öğrenip tecrübe kazanıdık’ gibi cümleler kurmanız ise bizlere özgüven aşılayacaktır.
Sizce hangisi olması gerekir?
Biz büyüğüz daha tecrübeliyiz bu yüzden daha iyi biliriz diye sakın düşünmeyin mesela.
Gençlerin konuşmalarına izin verin, gençlerin düşüncelerini dinleyin ve anlam vermeye calışın, nasıl düşündüklerini ve nedenini gormeye anlamaya çalışın.
Kendi açınızdan baktığınız sürece ve objektif davranmadığınız sürece bu gençlikten çokta fazla bir şey beklemeyin.
Farklılık yaratsalar dahi bunu görmeyeceksiniz, çünkü size her zaman ters gelecektir.
Sahi unutmadan, gelecekte hayatın en vazgeçilmezi hatta kendisi teknoloji olacaktır ve bu konuya gençler sizden daha fazla hakimdirler. Bu da demek oluyor ki, bugün cahil gördüğünüz gençler ilerde aynı şekilde size de o gözle bakabilirler. Ne ekersek onu biçeriz sonuçta.
İletişim kurun, empati kurun, anlamaya calışın, nasıl ki, siz gençlerin sizi anlamasını dinlemesini istiyorsunuz? Aynısını siz de yapın.
Okumak ve bilgilenmek
Kitap okumak kadar önemli birşey yoktur mesela? Bir çok aile bunu çocuklarından bekliyor, ama kendileri örnek olmuyorlar.
Kaçınız çocuklarınızın başında masallar veya kitaplar okudu? Kacınız bu dünya ile ilgili, bilim ile ilgili bilgiler paylaştı?
Bilgi “Fenerbahçe mi yoksa Galatasaray mı büyük?” değildir, bilgi o partili olmaman gerekir bu partili olman gerekir değildir,…
Bunlar birer seçimdir ve bu seçimi bırakında zamani geldiğinde çocuklarınız özgür bir şekilde yapsın.
Bir şeyleri dayatmak onu üzerine yazılım yapılmış bir robottan farksız kılacaktır ve buda tum hayatını etkileyecektir.
Bilgi verin çocuklarınıza/gençlerinize, Edindiğiniz bilgileri.
Ve ardından onlardan bunları okuyup araştırmalarını ve sadece duydukları ile bilgili olunmayacağını öğretin, bunu devamlı tekrarlayın!
Unutmayın ki, şu an en büyük cahillik yalnızca kulaktan dolma bilgiler ile konuya hakimmiş gibi anlatan insanlardır. Gençlerin araştırmaları ve okumaları için teşvik edin. Ama tabi buna kendinizden başlayın, örnek olun.
Eğitim
Gençlerimizin eğitim seviyesinin düşük olduğunu ve devamlı bu konuda şikayetçi olan ailelerle karşılaşıyorum.
Aileler ve büyüklerimiz ise bu konuda yalnızca biz gençleri hatalı görüyorlar.
Tembellik yapıyor, rahat battı, bunun okumayacağı belli idi, kolaylık olduğu için böyle diye konuşmaları bügüne kadar kaç defa duyduğumu ben bile hatırlamıyorum.
Anne ve babalar ve diger büyükler aslında kendi yaşayamadıklarını, kendi yapmak isteyipte yapamadıklarını aşılamak istiyorlar ve buda genelikle gençler de çok ters bir tepkiye yol acıyor.
Ben de bu gençlerden biriyim mesela. Annem zamanında düz lise okuyamadığı için devamlı bizden bunu okumamızı talep etti, ona göre düz lise Belçika da okuyabileceğimiz en iyi lise idi. Ve ben hiç istemeye istemeye bu bölümü bitirdim, çocuk yaşta devamlı elektrik üzerine okumak istememe rağmen.
Tabi ki annemin kötülüğümü düşünmediğini çok iyi biliyorum, o her zaman bana destek oldu, özelikle de yaşım ilerledikce annemle daha rahat konuşabilecek duruma geldiğimde ve aslında neleri isteyip istemediğimi onunla paylaştığımda herşey daha da guzelleşti ve kolaylaştı. Sonuç olarak annemin istediği bölümü okuduğum için o çok mutlu oldu ama benim için ise elektrik üzerine okuma isteği içimde kaldı.
Ve işte o saatten sonra, düz liseden sonra bile okuluma el atmak isteyen annem, bundan tamamen vazgeçti ve benim aldığım kararların arkasında durdu, bu bir genç olarak bana inanılmaz bir özgüven kazandırmıştı. Ve buda zamanla meyvesini verdi, istediğim bir bölümü okudum ve şu an istediğim işte çalışıyorum. Annem de mutlu artik ben de
Eğitim konusunda çocuklarınızı her başarıda ödüllendirin.
Oku oku diye baskı yapan siz büyüklerimiz genelikle sınıfı geçen bir gençimizi ödülendirmek yerine ‘bana mı okuyorsun, kendin için okuyorsun banane’ gibi cümleler kurabiliyorsunuz, ya da hiç oralı olmayanlar bile var?
O kadar baskı üzerine kendini ıspatlamak için herseyi yapan gençlere böyle tepkiler verdiğiniz sürece bilin ki okumayan daha bir cok gençimiz olur.
Hevesi kırılmış bir insan dünyada başarısız olacak tek insandır bana göre.
Babalar ve anneler, ve siz gençler… Eğer doğru şekilde ve geç kalmadan gerekli temaslarda bulunursanız olacaklar şunlardır;
1) Gençlerimiz istediği okulu okur/ işi yapar ve başarılı olur
2) Anne ve babalar gururla çocuklarından bahseder ve onların başarısıyla mutlu olurlar.
3) Torunlarınız çok daha iyi yerlere varırlar, çocuklarınız da sizlzerde mutlu olursunuz (çocuklarınız içgüdüsel olarak eğitildiği gibi eğitmeye calışacaktır ve bu yüzden bu daima doğru ve güzel bir eğitim olmalıdır!)
“Bir değişim, bize gelişme fırsatını sağlayacak olan bir sonraki değişime yol açar.” (Vivien Buchene)
Cem Sonakalan
