(AA) – Srebrenitsa Belediye Başkanı Camil Durakovic, Bosna Hersek’teki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nde (RS), 9 Ocak’ın Sırp Cumhuriyeti Günü kabul edilmesi için, entite sınırları içinde 25 Eylül’de referanduma gidilmesi kararını “siyasi oyun” şeklinde nitelendirdi.
Bosna Savaşı sırasında 1995 yılında soykırımın yaşandığı ve bugün Sırp Cumhuriyeti sınırları içinde kalan Srebrenitsa’nın Boşnak Belediye Başkanı Durakovic, referandum kararını AA muhabirine değerlendirdi.
Durakovic, belediye sınırları içerisinde referandum uygulama komisyonunun kurulmasına en başından beri karşı olduğunu anımsatarak, “Belediye başkanı olarak karşı durmama rağmen Sırp partileri bizden habersiz ilgili komisyonu kurdu. Yasal olmayan bu tutum karşısında bizi hiçbir şey yapamayacak duruma getirdiler.” dedi.
Bosna Hersek Anayasası ve Dayton Barış Antlaşması hükümlerine karşı çıkan referandum kararına “asla” dahil olmayacağını söyleyen Durakovic, RS’nin bölgede yürüttüğü siyasetin referandum kararından çok daha tehlikeli olduğuna işaret etti.
Durakovic, referandum kararının ülkenin istikrarını bozmaktan başka bir işe yaramayacağına dikkati çekerek, “Referandum, arkasında belirgin izler bırakacaktır. Ülke bütünlüğüne bağlı bu entitede yaşayanlar, eğer Sırp değillerse burada yaşama haklarının olmadığını hissedecek.” değerlendirmesinde bulundu.
Bölgede son dönemde ortaya çıkan sorunlardan RS Başkanı Milorad Dodik’in sorumlu olduğunu anlatan Durakovic, ilgili sorunların Bosna Hersek’ten, Sırbistan ve Hırvatistan’a yayıldığını belirtti.
Durakovic, Dodik’in, Srebrenitsa’ya vermeyi planladığı maddi yardımı referandum harcamalarında kullandığını söyleyerek, “Bir karşılaştırma yaptım. Dodik, belediye bütçesi ve projelere yardımcı olmak için yaklaşık bir buçuk milyon avro bağış sözü verdi ancak bu gerçekleşmedi. Yeterli koşullara sahip olmadığını söyledi. Diğer yandan, gereksiz referandum için harcamalar yapmaya devam ediyor.” diye konuştu.
Referanduma karşı duruşu nedeniyle aldığı tehditlerden “korkmadığını” ifade eden Durakovic, RS’deki tek Boşnak belediye başkanı olduğunu anımsattı.
“Srebrenitsa, RS’e bağlı olmamalıydı”
Durakovic, 1995 yılında yaşanan soykırımın ardından Srebrenitsa’nın RS’ye bağlı olmaması gerektiğini savunarak, “Savaşı yaşayanlar insanlar, Srebrenitsa’nın bu entiteye bağlı olduğunu hissetmiyor ve kabul etmiyor. Srebrenitsa’nın referandumla RS’den ayrılma düşüncesini şimdilik kimse olası görmüyor.” ifadelerini kullandı.
Srebrenitsa’da referandum yapılması fikrinin Bosna Hersek Parlamenter Meclisi temsilcilerinden Sadik Ahmetovic tarafından ortaya atıldığını anımsatan Durakovic, bunun RS’deki referandum kararına bir tepki olarak ortaya çıktığını söyledi.
Durakovic, Bosna Hersek barış ve istikrarını geriye götürecek eylemlerde yer almak istemediğini belirterek, geçen yıl Srebrenitsa soykırımını anma törenleri sırasında Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vucic’e yapılan saldırıyı ve geçen hafta dava soruşturmasının askıya alınmasını şöyle değerlendirdi:
“Bosna Hersek Savcılığı, dava hakkında iki soruşturma yürütüldüğünü ve bunlardan birinin askıya alındığını açıkladı. Saldırının planlı yapıldığını savunanlar var. Bu, karışık bir durum. Şu ya da bu yaptı diyemem. Bosna Hersek’in resmi kurumu olan savcılığın kararına saygı duyulmalı. Belgrad, saldırıyı Boşnak siyasiler yaptı diyor. Saraybosna ise Sırbistan istihbaratı yaptı diyor. Bırakalım konuyla resmi kurumlar ilgilensin.”
Vucic’ten kişisel olarak özür dilediğini anımsatan Durakovic, saldırının anma törenlerine gölge düşürmek isteyen kişiler tarafından yapıldığını ifade etti.
Durakovic, davada karşılıklı suçlama söylemlerinin yerine çözümün zamana bırakılması gerektiğini söyleyerek, Sırbistan’tan belediyeye yapılan yardımların planlı ve programlı bir şekilde ilerlediğine işaret etti.
Bosna Hersek’te 2 Ekim’de yapılacak yerel seçimleri değerlendiren Durakovic, belediye başkan adayı olarak son derece olumlu düşündüğünü ve seçmenlerin yardımıyla iyi sonuçlar elde etmeyi hedeflediği aktardı.
Durakovic, amacının Bosna Hersek istikrarını korumak olduğunu belirterek, geçen dört yıl boyunca daha iyisini yapabilmek için çalıştığını söyledi.
Yerel seçimlerden zaferle ayrılacağına inandığını ifade eden Durakovic, “Diasporada yaşayan çok fazla vatandaşımız var. Seçimlerde oy kullanmak için bin 200 kişi posta yoluyla başvuruda bulundu. Diasporadaki vatandaşlarımızın oy kullanması çok önemli.” değerlendirmesinde bulundu.
“Sırp Cumhuriyeti Günü Anayasa’ya aykırı”
9 Ocak 1992’de, Sırp Cumhuriyeti’nin kurulmasına ilişkin bildiri kabul edilmişti. 9 Ocak, bu nedenle söz konusu entite içinde “Sırp Cumhuriyeti Günü” olarak kutlanıyor.
Anayasa Mahkemesi, geçen yıl kasım ayında aldığı kararla, Sırp Cumhuriyeti’ndeki Milli ve Dini Bayramlara İlişkin Kanunun Sırp Cumhuriyeti Günü’ne dair maddesinin “anayasaya aykırı” olduğunu bildirmişti.
Mahkeme, gerekçeli kararında 1992 yılındaki bildirinin Boşnak ve Hırvat halklarının katılımı olmadan kabul edildiğini ve tek taraflı olduğunu belirtmiş, söz konusu kanunun ilgili maddesinin değiştirilmesini talep etmişti.
Anayasa Mahkemesi’nin kararını hiçe sayarak 9 Ocak’ı kutlamaya devam edeceklerini açıklayan Sırplar, son olarak Sırp nüfusun yoğun olduğu entite sınırları içinde referanduma gidilmesini kararlaştırmıştı.
Bu arada, Boşnak siyasiler, referandum kararının anayasaya aykırı olduğunu ve iptal edilmesi gerektiğini savunurken, Sırp Cumhuriyeti Başkanı Dodik ise referanduma gidilmesinin yasalara uygun olduğunu öne sürmeye devam ediyor.
