Belçika’da 10 yıldır devlet subvansiyonlu temizlik sektörü aktif. Bu devletin maddi hibesi karşılığında sektör istihdam sağlayacak eşit haklar için mücadele edecekti. On yılda sektör en hızlı büyüyen sektör oldu. Sektörün büyümesinde devletin iş ve işçi bulma kurumu işsizleri yönlendirerek destek oldu. Sektörde iş arayan yabancı asıllı personel adayların ırkçılık uygulanıyor bize iş vermiyorlar şikayetleri ise ciddiye alınmıyordu, nitekim bu sektör eşit haklar sağlamak için bir de kadro eğitimleri için vergi indirimleri ve primler alıyordu. Onca işsizlik ödeneği alıp da büyüyen sektörde yabancıların iş bulamamarı yabancı asıllı Belçika’lıların çalışma niyetleri olmayıp yattıkları yerden ödenek almak istedikleri algısı yayılıyordu.
Belçika azınlıklar kurumu şikayetleri ciddiye alarak sektörde “mystery-calling” diye tabir edilen dedektif araştırmaları yapmaya başladı. 251 devlet subvansiyonlu temizlik şirketlerindeki araştırmalarda sonuç çok üzücü, şirketlerin üçte ikisi ırkçılık uyguluyor, müşterilerin yabancı asıllı temizlikçi istememelerini diretmeden kabul ediyorlar.
Devletin bakım sektörü giyindikleri beyaz renkli yeleklerden “beyaz sektör” adını almadı, sektörde beyaz tenli çalışanları üstün çoğunluğu biliniyordu, sektör de bu ismi bu yüzden almıştı. Sektör bu konuyla sorgulandığında cevap yabancı asıllıların bakım sektöründe çalışmaya ilgisi yok diye oluyordu. Son araştırmalar bu cevapların asılsız olduğunu kanıtladı.
Yabancı asıllı yerine beyaz bir yardımcı isteklerine devletin kendi organize ettiği hizmetlerdeki yönetici ve halkla ilişkiler sorumluları özel sektörden daha suçlu çıktı, buradaki ırkçılık dörtte üç kadar olduğu korkunç gerçeği “mystery-dedectives” tarafından tespit edildi.
Azınlıklar Kurulu bu raporu ve önerilerini ilgili çalışma bakanlığına verdi. Önerilerde herkesin vergisiyle ayakta olan sektörde ırkçı dışlama suç olduğunu ve bakanlığın’da “mystery-detectives” memurları olup suç işleyen şirketleri cezalandırması ônerildi.
Çalışma Bakanı Philippe Muyters’ın cevabı Azınlıklar Kurulu’nda hayal kırıklığı yarattı. Bunun üzerine AzınlIklar Kurulu bir basın açıklaması yaparak durumu şikayet etti. “Irkçılık ve dışlamayı devlet kôkünden kazımalı fakat bakan yeni mücadele paketleri çıkarmayacağını beyan etti.” diyen kurul, “Kendi kendini kontrol eden sektör anlayışı ırkçılıkla yeterince mücadele etmiyor.” diye ekledi. “Irkçılık ve dışlama ağır suçlar olduğu halde ‘pratik testler’ ve ‘mystery-calls’ adli süreçlerde ‘tahrik’ diye adlandırılabilir” diyen bakan bu yönteme karşı olduğunu sektörle iştişare içinde sorunun çözülmesi gerektiği taraftarı. Azınlıklar Kurulu trafik güvenliğinde, finans sektöründe, ekonomik sektörlerde ve devlet loto hizmetlerinde uygulanan bu yöntemin hiç temyiz veya yargıtay tarafından geri çevirilmediğine dikkat çekti.
Yücel KAHRAMAN