(AA) – Polonya iktidarda bulunan Hak ve Adalet Partisi’nin lideri Jaroslaw Kaczynski, ülkesinin 2. Dünya Savaşı’nda Nazi ordularının neden olduğu kayıplar nedeniyle Almanya’dan maddi tazminat talep edeceğini açıkladı.
Savaştaki kayıplar nedeniyle Fransızlara ve Yahudilere tazminat verilirken bir tek Polonya’nın mağdur olduğunu ifade eden Kaczynski, “Bu işin peşini bırakmayacağız” dedi.
Hitler rejiminin savaş sırasında Polonya’ya saldırması, ardından da Sovyetler Birliği’nin müdahalesi sonucu, Polonya’nın ulusal bağımsızlığı sona ermişti. Ülkenin tüm sanayisi yerle bir olurken, Polonya ulusu da savaşlarda ve toplama kamplarında 6 milyon vatandaşını kaybetmişti.
Kaczynski, kayıpların sorumluluğunu Almanya’nın üstlenmesini isterken, Almanya ise bu iddiaları ve talepleri reddediyor.
Almanya talebi reddediyor
Tazminat konusu daha önce Polonya Parlamentosu’nda ele alınmış, Polonyalı uzmanların yaptıkları hesaplara göre, Almanya’nın Polonya’ya savaş tazminatı olarak 48,5 milyar dolar ödemesi gerektiği açıklanmıştı. Almanya ise 2. Dünya Savaşı’ndaki maddi tazminatlar konusunun artık gündemde olmadığını ve bu konuların uluslararası antlaşmalarla çoktan düzenlendiğini ileri sürdü.
Tazminatlar konusu nasıl düzenlenmişti?
Uluslararası hukuk normları, Polonya’nın taleplerinin ciddi olarak ele alınması gerektiğini işaret ediyor. Özellikle de son iki konferansta Nazilere karşı ittifak yapan ülkelerin tazminat almaları gerektiği konusunda mutabakata varılmış, o tarihte ödenmesi gereken toplam tazminatın da 20 milyar dolar olması gerektiği konusunda anlaşılmıştı. 1945 yılının 20 milyar doları, Fed 2014 rakamlarına göre yaklaşık 345 milyar dolar ediyor. Müttefiklerin 1945 yılındaki planlarına göre bu miktarın yarısının savaş sonrasında Sovyetler Birliği’ne ve Polonya’ya ödenmesi gerekiyordu. Ancak savaş sonrası Almanya’nın ikiye bölünmesi ve ortaya çıkan Soğuk Savaş, hesapları alt üst etti. Batılı ülkeler kendi müttefikleri olarak gördükleri Federal Almanya’nın (Batı Almanya) tazminat ödemesinden feragat edince, Sovyetler Birliği de Soğuk Savaş döneminde kendisiyle birlikte olan Demokratik Almanya’nın (Doğu Almanya’nın) tazminat ödemesine gerek olmadığına karar verdi ve bu kararı da yine kendi güdümündeki Polonya’ya zorla kabul ettirdi.
Almanya tazminat ödemek istemiyor
Polonya, savaşın üzerinden 70 yıl geçtikten sonra tazminat konusunu yeniden gündeme getirirken iki hususu vurguluyor.
Bunlardan ilki, o yıllarda Polonya’nın ulusal egemenliğe sahip olmaması dolayısıyla tazminattan feragat kararının Polonya’nın gönüllü tavrı olmadığı, ikinci husus ise Polonya’nın o yıllarda tazminat konusunda “anlaştığı” ülke gibi görünen Demokratik Almanya’nın bugün artık bir devlet olarak mevcudiyetini yitirmesi ve de hukuken mirasçı olarak da Almanya’nın muhatap alınması zorunluluğu.
