Laponlar, ya da kendi adlarıyla Sami halkı, İskandinavya’nın kuzey bölgelerinde yaşayan bir yerli topluluktur. Bugün Finlandiya, Norveç, İsveç ve Rusya’nın kuzey bölgelerinde, yani Lapland olarak bilinen coğrafyada yaşamaktadırlar. Günümüzdeki sayıları 60.000 kadar olan Laponların Türk kökenli olup olmadığı konusu, tarihçiler ve dil bilimciler arasında tartışmalı bir konudur. Ancak bu konuda genel kabul gören bazı noktalar vardır.
Ren geyiği yetiştiricileri olarak da bilinen Laponlar, bu bölgeye yaklaşık 4000 yıl önce gelmişler. Vikinglerle sürekli savaş halinde olan Laponlar, Vikingler tarafından kutup dairesi dolaylarına doğru sürülürler. Bir süre sonra dünyayı keşfe çıkan Vikingler, Samilerin ticaret ortağı haline gelirler.
17.yüzyıldan itibaren Norveç ve İsveç krallıkları tarafından, asimile edilmeye başlanan halk, animist geçmişlerini bırakarak, Hristiyanlığı seçmeye zorlanır, dillerini konuşmaları yasaklanır. İsveç, Norveç, Finlandiya ve Rusya ulusal sınırlarının çizilmesinden sonra, Samiler yaşamak zorunda oldukları ülkenin kültürüne ve diline adapte olmak zorunda kalırlar.
Sami halkının dili, Ural dil ailesine mensuptur. Bu dil ailesi, Fin, Macar ve Eston dilleriyle akrabadır. Türkçe ise Ural-Altay dil ailesine ait olarak sınıflandırılmıştır, ancak bu sınıflandırma modern dilbilimde tartışmalıdır.
Sami dilleri ile Türkçe arasında doğrudan bir dilsel akrabalık bulunmamaktadır. Ancak bazı kelime benzerlikleri veya gramer yapılarında ortak noktalar olması, bu halkların çok eski dönemlerde temas etmiş olabileceğini düşündürmektedir.
Sami halkı ile Türklerin ataları arasında doğrudan bir bağ olduğuna dair kesin bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak Avrasya bozkırlarında yaşayan Türk boylarının, Ural ve Sibirya halklarıyla tarih boyunca etkileşim içinde oldukları bilinmektedir.
Sami halkı, İskandinavya’nın yerli halklarından biridir ve kendi kültürleri binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir. Türklerin tarih sahnesine çıktığı bölgeler ise Sami halkının yaşadığı bölgelere oldukça uzaktır.
Bazı Türk tarihçileri, Türklerin geçmişte Avrasya’nın geniş bölgelerine yayıldığını ve çeşitli halklarla etkileşimde bulunduğunu öne sürerek, Sami halkının da bu etkileşimden etkilenmiş olabileceğini savunurlar. Ancak bu iddialar daha çok kültürel temaslara dayanır ve genetik ya da dilsel bir bağ kurmaz.
Laponlar, etnik ve kültürel olarak Türk değildir. Ancak Avrasya coğrafyasındaki eski göçler ve kültürel etkileşimler, Laponlar ve Türkler gibi farklı halklar arasında dolaylı bağlantılar olabileceğini göstermektedir. Bu konu, tarih, dilbilim ve antropoloji gibi disiplinlerde daha fazla araştırmaya açıktır.
