Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, 17 Ocak 2024 tarihinde, SpaceX’in Crew Dragon uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) fırlatılmıştı. 6 ay süren bu görev sırasında, ISS’de çeşitli bilimsel deneyler gerçekleştirilecek.
Türkiye’nin ilk uzay yolcusu olarak tarihe geçen Alper Gezeravcı, Andriyan Nikolayev’den Salizhan Sharipov’a, Türk dünyasının diğer astronotlarına kadar uzanan büyük bir mirası temsil ediyor.
Uzaya giden Türkler’in listesi:
Çuvaş Türkü Andriyan Nikolayev
Andriyan Grigoryevich Nikolayev (5 Eylül 1929 – 3 Temmuz 2004), Çuvaş asıllı Sovyet kozmonot ve ilk Türk kozmonottur.
1962 yılında, Vostok 3 uzay aracıyla uzaya fırlatılarak, uzaya giden üçüncü kişi olmuştur.
Azerbaycan Türkü Musa Manarov
Musa Manarov (22 Mart 1951 doğumlu) Azerbaycanlı eski bir kozmonot ve mühendis.
Kendisi uzaya uçan ilk Azerbaycanlıdır ve iki görevde uzayda 541 gün geçirerek tarihteki en uzun ikinci tek uzay uçuşu rekorunu elinde tutmaktadır.
Kazakistan Türkü Toktar Aubakirov
Toktar Aubakirov (27 Temmuz 1946 doğumu) Kazakistan’ın Karkaralinsk şehrinde doğdu. 985 yılında Yuri Gagarin Kozmonot Eğitim Merkezi’ne seçildi ve yoğun eğitimler aldı.
2 Ekim 1991 tarihinde, Soyuz TM-13 uzay aracıyla uzaya fırlatıldı. 7 gün 22 saat 46 dakika süren bu uçuş sırasında, Mir uzay istasyonunda görev yaptı. Aubakirov, bu uçuşla Kazakistan’ın ve Türk dünyasının ilk astronotu olarak tarihe geçti.
Kazakistan Türkü Tolgat Musabayev
Talgat Musabayev, 7 Ocak 1951 tarihinde Kazakistan’ın Kargaly şehrinde doğdu. Kazakistan’ın ikinci astronotu ve üçüncü kozmonotudur.
1994 yılında, Soyuz TM-19 uzay aracıyla uzaya fırlatıldı. 169 gün süren bu uçuş sırasında, Mir uzay istasyonunda görev yaptı. Musabayev, bu uçuşla Kazakistan’ın ilk uzun süreli uzay yolcusu oldu.
1998 yılında, Soyuz TM-27 uzay aracıyla uzaya fırlatıldı. 189 gün süren bu uçuş sırasında, Mir uzay istasyonunda görev yaptı.
2000 yılında, Soyuz TM-31 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) ilk ziyaretçi görevi gerçekleştirdi. Bu uçuş sırasında, ISS’de 8 gün 21 saat 49 dakika kaldı.
Özbekistan Türkü Salican Sharipov
Salican Şaripov (Solijon Shakirovich Sharipov, 24 Ağustos 1964, Uzkend, Kırgızistan SSC) – Özbek asıllı Kırgız SSC’nin ilk olarak uzaya çıkan insanı, pilot ve kozmonot.
1998 yılında, Salican Şaripov, Soyuz TM-25 uzay aracıyla Mir uzay istasyonuna ilk kez uçtu. 169 gün süren bu misyon sırasında, istasyonun çeşitli sistemlerinde görev yaptı ve bilimsel deneyler gerçekleştirdi.
2002 yılında, Salican Şaripov, Soyuz TMA-5 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) ilk yurttaş misyonunu gerçekleştirdi. 2003 yılına kadar devam eden bu misyon sırasında, ISS’de çeşitli bilimsel deneyler gerçekleştirdi ve uzay yürüyüşlerine katıldı.
Kazakistan Türkü Aydın Ayımbetov
Aydın Ayımbetov, 27 Temmuz 1972 tarihinde Kazakistan’ın Akmola eyaletinin Zaria Kommunizma köyünde doğmuştur.
2006 yılında, Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından astronot adayı olarak seçilmiştir. 2009 yılında, iki yıllık astronotluk eğitimini başarıyla tamamlayarak, Kazakistan’ın dördüncü kozmonotu olmuştur.
Ayımbetov, 2012 yılında, Soyuz TMA-18M uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) fırlatılmıştır. 100 gün süren bu görev sırasında, ISS’de çeşitli bilimsel deneyler gerçekleştirmiştir.
Ayımbetov, 2023 yılında, Soyuz MS-22 uzay aracıyla ISS’ye ikinci kez fırlatılmıştır. Bu görev sırasında, ISS’de 180 gün kalarak, Kazakistan’ın en uzun süre uzayda kalan kozmonotu olmuştur.
