1689 ile 1697 yılları arasında yaşanan Yedi Yıl Savaşları esnasında Brüksel şehri de savaştan nasibini aldı.
Brüksel, o dönemde İspanyol Hollandası’nın bir parçasıydı ve İspanyol Habsburg Hanedanı’na bağlıydı. 13 Ağustos 1695 yılında Fransız kuvvetleri tarafından kuşatıldı ve 3 gün boyunca şehir bombalandı.
Bombardıman, Fransa ile Güney İttifakını oluşturan İngiltere, Hollanda ve Avusturya arasındaki ittifak arasında gerçekleşen çatışmalardan biridir ve İngiliz filosunun Kanal’daki Fransız kasabalarına yaptığı bombardımanlara yanıt olarak yapılan bir misilleme eylemi olarak kabul edilir.
Bombardıman 3 gün sürdü
Fransız ordusu 11 Ağustos’ta Brüksel’in görüş alanına ulaştı ve şehrin batısındaki yükseklere yerleşti ve Flanders ve Anderlecht kapılarının önündeki iki hendek kolaylıkla ele geçirildi. Fransızların siperlerini kazdı ve bataryalarını yerleştirdi.
13 Ağustos günü öğle saatlerinde hazırlıklar tamamlanırken Mareşal de Villeroy, kral adına Brüksel askeri valisi Prens de Berghes’e bir mektup gönderdi.
Fransız bataryaları akşam saat yediden kısa bir süre önce harekete geçti. İlk bombalar ve yangın çıkarıcı toplar birkaç eve isabet etti ve yangının başlamasına neden oldu. Yangın, çoğunlukla kısmen ahşaptan yapılmış evler ve atölyelerin sıralandığı dar sokaklara hızla yayıldı.
Son ana kadar bombardımanın önlenebileceğine inanan şehir yetkilileri, halka evde kalma çağrısında bulundu ve yangınların daha da büyümeden söndürülmesi için her evin önüne kovalarla su konulmasını tavsiye etti. Bu önemsiz araçlar hızla işe yaramaz hale geldi ve panik, sakinleri en değerli eşyalarını kasabanın tepesine, Senne vadisinin doğusuna doğru kurtarmaya çalışarak kaçmaya itti.
Gecenin ortasında, Grand Place ve çevresindeki taş binalar, konsey üyeleri tarafından terk edilen Belediye Binası da dahil olmak üzere tüm şehir alevler içinde kaldı ve Saint-Nicolas kilisesi tamamen kül oldu.
14 Ağustos sabahı bataryalara mühimmat doldurulurken ateş kesildi.
Daha sonra bombardıman tekrar başladı ve kuzeyde Monnaie bölgesine ve büyük miktarda mobilya, sanat eseri ve aile arşivinin depolandığı Dominik manastırına doğru giderek daha geniş bir alanda yeniden yoğunlukla devam etti.
Akşam Putterie bölgesi ve Madeleine kilisesi ateşe verildi, önceki gece etkilenen Récollets manastırı neredeyse tamamen yok edildi. Ardından sıra Saint-Jean hastanesine ve geceleri mahalleden ve Şapel kilisesine geldi.
15 Ağustos sabahı şehrin tüm merkezi büyük bir yangına dönüştü ve Maximilien-Emmanuel, alevlerin ilerlemesini durdurarak çevredeki alanı kurtarmak için, sahiplerinin itirazına rağmen birçok binayı barutla havaya uçurdu.
Fransız bataryaları, yaklaşık 48 saatlik bombardımanın ardından ancak gün ortasında sessizliğe büründü.
Şehir büyük zarar gördü
Maddi ve kültürel zarar paha biçilemez. Çok sayıda açıklama bir envanter notu sağlar 5. Kaynaklara bağlı olarak, kentin yapılı yüzeyinin üçte birini temsil eden ve çoğunlukla 1500 metrelik bir çevrede yer alan 4 ila 5.000 arası yıkılmış veya harabe halindeki binadan bahsedilmektedir.
Brükselli ressam Augustin Coppens’in yaptığı on yedi çizimden oluşan bir seriyle aslına sadık bir şekilde tasvir ediliyor. Kendisi evini kaybettikten sonra, farklı mahallelerin görüntülerini restore etti ve bunlar daha sonra kazındı ve geniş çapta dağıtıldı. Molozlar sokakların düzenini neredeyse tamamen gizliyor. Parti duvarları ve bacalar dışında hala sıklıkla ahşaptan inşa edilen evler neredeyse tamamen ortadan kalktı. Sadece kamu binalarının, kiliselerin ve manastırların kararmış taş ve tuğla yapıları kaldı.
Kentin yüzyıllar boyunca biriken sanatsal mirası büyük oranda yok oldu. Bu binaların içlerini süsleyen paha biçilmez eserler, şehrin burjuvalarının ve civardaki manastırların kilise surlarından ve duvarlarından koruyabileceklerini düşündükleri eserler, Brüksel duvar halıları, mobilyalar, Rogier de la Pasture’nin, Rubens’in, Antoine van Dyck’in, Bernard van Orley’in ve daha birçoklarının tablo ve çizimleri kül oldu.
Brüksel’in yıkılması tüm Avrupa’da öfke uyandırdı. Bu olay, o zamana kadar savaşları yöneten örtülü geleneklerden bir kopuşu temsil ediyor. Çatışma dışındaki sivil nüfusu hedef alan ve düşman ordularını etkilemeyi amaçlayan böylesi bir terör bombardımanının eşi benzeri görülmemiş bir olaydır.
Bombalamanın tek temsili, Büyük Meydan’ın alevler içindeki kıyamet görüntüsünü veren isimsiz bir tablodur. Brüksel Şehir Müzesi’nde saklanıyor.
