Macar Mimar Károly Kós’un çalışmalarının yer aldığı İstanbul 100 Sergisi, İstanbul Macar Kültür Merkezi’nde açıldı. 10 Şubat’ta ziyarete açılan sergi, geniş çaplı arşiv çalışmalarına dayanarak hem Macar mimarı, hem Erdel bölgesi Macarlarının önemli bir şahsiyeti olan mimar Károly Kós’u, hem de kısa ömürlü İstanbul Macar Bilimler Enstitüsü’nün kurucularını ve bursiyerlerini andı.
Küratörlüğünü Anthony Gall, Beáta Fabó, Gábor Fodor ve Áron Sipos’un yaptığı sergi üç temadan oluşuyor. “The Architect” bölümü mimar Károly Kós’un hayatını ve çalışmalarını ele alıyor. “Stambul” bölümü ise Kós’un İstanbul dönemindeki faaliyetlerini tanıtıyor. “The Institution” bölümü de İstanbul Macar Bilimler Enstitüsü’nün bir buçuk senelik tarihini tanıtmayı amaçlıyor. Sergi, aynı zamanda Türk-Macar ilişkilerinin 20. yüzyıl dönemi ve bununla beraber Károly Kós’un şimdiye dek pek tanınmayan dönemi hakkında da önemli bir özet sunuyor. Serginin yanı sıra Károly Kós’un “İstanbul” adli kitabı da bu hafta raflarda okuyucuları ile buluşuyor.
Serginin açılışına Macaristan Dış İşleri ve Dış Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Judit Hammerstein, Budapeşte Milli Arşiv Müdürü Dr. Kenyeres İstván, Macaristan İstanbul Başkonsolosu Hendrich Balázs, Türk Macar İşadamları Derneği (TÜMİŞAD) Başkanı ve Macaristan Kayseri Fahri Konsolosu Osman Şahbaz, Macaristan Kültür Merkezi Müdürü Gábor Fodor, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi FSMVÜ Rektör Vekili Prof.Dr. Ümit Doğan Arınç, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yünetimi Bölüm Başkanı Prof.Dr. Ömer Faruk Gençkaya, Macar Exim Bank Müdürü Arda Tugay, Yeditepe Yayınevi sahibi Mustafa Karagüllüoğlu, Çelebi Havacılık Yer Hizmetleri Başkanı Atilla Korkmazoğlu ve çok sayıda seçkin davetli katıldı.
Herhangi bir şehir değil, şehirlerin şehriydi
Türk Macar İşadamları Derneği (TÜMİŞAD) Başkanı ve Macaristan Kayseri Fahri Konsolosu Osman Şahbaz açılış programına katılan gazetecilere şunları ifade etti, ” Herhangi bir şehir değil, şehirlerin şehriydi diye tanımlamış güzel İstanbulumuzu. Bu sene Macaristan İstanbul Kültür Merkezinin kuruluşunun 100. yıldönümünü kutluyoruz. 1916 Yılında açılıp 1918 yılına kadar açık kalarak 1.5 yıl hizmet vermiş. Macar mimar
Károly Kós aynı zamanda Osmanlı diline de hakimdi. Kendisinin yazdığı Osmanlıca-Türkçe ve Macarca sözlüğü büyük bir merakla ve şaşkınlıkla inceledim. Károly Kós’un Yeditepe Yayınevinden çıkan, Tarık Demirkan’ın çevirisini yaptığı İstanbul Şehir Tarihi ve Mimarisi kitabı Macarca ve Almanca’dan sonra Türk okurlarının eline yeniden ulaşabilecek. Osmanlı Türk sanat tarihini hem anlamak hemde Avrupa sanat tarihi ile buluşturmaktı. Károly Kós yerel ve milli mimari tarzına, yöreye özgü özellikleri öne çıkartarak büyük önem veren bir mimar olarak bilinmektedir. Bu güzel sergiin oluşmasında emeği geçen herkese ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Sergi uzun bir süre açık olacak, İstanbullular rahatlıkla gelip gezebilirler” dedi.
Serginin gerçekleşmesinde, Budapeşte Başkent Belediyesi, Balassi Enstitüsü, Budapeşte Başkent Arşivi, Szent István Üniversitesi’nin Ybl Miklós Mimarlık Bölümü, Macar Milli Arşivi, Székely Milli Müzesi ve Kós ailesi serginin açılması için destek oldular Serginin gerçekleştirmesinde Budapeşte Tarih Müzesi, Kiscelli Müzesi, Milli Széchenyi Kütüphanesi ve Başkent Szabó Ervin Kütüphanesiyle de işbirliğine gidildi.