SUOMİ

Bir zamanlar Ural Dağları etrafında yaşamış olan  ve ‘Barışçı’ olarak adlandırılan Suomi halkı daha sonra  kendilerini kimsenin rahatsız edemeyeceği ‘Barış Yurdu’ aramışlar, bu amaçla bugünkü yurtlarına gelip yerleşmişlerdir. Çünkü buralarda imkansızlıklardan dolayı kimsenin yaşamasına imkan yoktu. Yaşadıkları topraklar yüzlerce yıl Rusya ile İsveç arasında doğal bir kale olarak kaldı. Bölgede uçsuz bucaksız bataklıklar ve aşılması güç ormanlar olduğundan dolayı bu iki ülke ordularını ve teçhizatlarını geçiremeyince birbirlerine saldıramamışlardır. Suomi halkı 1808 yılından 1.dünya savaşına kadar Rus eyaleti olarak kaldığı esnada Çar I. Aleksandır tarafından içişlerinde kısmen de olsa özerklik tanındı ve kendi kanunlarını belirleme imtiyazı verildi. Suomi halkı kimi zaman Ruslar’ın, kimi zamanda İsveçliler’in etkisi altında kaldıysa da askeri ve politik alanda katiyetle uğraşmamışlar ve kendilerine has kültür ve medeniyetlerini oluşturmak için var güçleriyle çalışmışlardır. Sosyal ve  kültürel anlamda da bugün Avrupa’nın en çok gelişme gösteren ülkesi ve halkı hiç şüphesiz ki  Suomi halkı olmuştur.  Kendi dillerinde ‘Bataklıklar Ülkesi’ anlamına gelen Suomi topraklarının bugün ‘Beyaz Zambaklar Ülkesi’  haline gelmesinde  hiç şüphesiz genç Fin aydın ve eğitimcileri en büyük etken rolü oynamıştır. Bu eğitim gönüllülerinin başında da 1806-1881 yılları arasında yaşayan Johan Vilhelm Snelman gelmektedir. Snelman dönemin büyük bilim adamı, derin bir filozofu ve tanınmış Fin politikacısıydı. Ancak yaptığı işlerden dolayı Fin kültürünün önderi ve ‘Halk Öğretmeni’ olarak bilinmektedir. O ve onun gibiler toplumu aydınlatmak için   kışın kayakla, ilkbahar ve yazın kayıkla ve hatta yaya olarak Finlandiya’yı baştan başa dolaşarak hemen hemen her yerde halkla ve oralarda görev yapan memurlarla buluşup tanışmışlardır. Konuşmalar ve sohbetler yaparak onlara kitaplar vermiş ve onların bilinçli insanlar olarak yetişmelerini sağlamışlardır. Snelman özellikle öğretmenlere ve aydınlara gittiği her yerde şöyle seslenmiştir ; ‘Aydınlar halkın beyni konumundadır, sizler halkın aklını, vicdanını ve enerjisini uyandırmaya mecbursunuz. Uyandırınız halkın düşüncesini! ve onlara hayatın değerini ve onu korumayı öğretiniz. Fin halkını eğitmek ve uygarlık bakımından daha köklü milletler arasına dahil etmek sizin görevinizdir.’

Snelman’dan bu yana Fin halkının hayatında çok şeyler değişti ve geliştiyse de değişmeyen bir gerçek var ki o da ; öğretmenin ve eğitimcinin hem bireylerin hayatında hem de toplumların hayatında   değişimler meydana getirebilme gücü ve potansiyelidir. Bu ilk yazımda işe buradan, yani eğitimde en etken rolü üstlenen  öğretmen faktöründen başlamak istedim ki; yazılacak ve konuşulacak çok meselemiz  olacak.

Not: Snelman’ın çeşitli halk kitlelerine yaptığı konuşmalar ve Finlandiya tarihi hakkında daha geniş bilgi edinmek isterseniz; zambak yayınlarında çıkan Grigory Petrov imzalı Beyaz Zambaklar Ülkesi adlı kitaba bakabilirsiniz.